.png)
Dit was die week waarin die Doom-doom-inie (Doom-profeet) van Limpopo mense laat proes, die Bokke se vertoning in Florence – Mamma (Bleddie) Mia!*- mense laat stik en die kwessie of Toetie moet tata of nie mense laat gons het.
Die slim koppe (koerantopskrifte) van die slimkop-subredakteurs het self nuus gemaak, is met behae op sosiale media versprei en het herinneringe van koerant-ringkoppe uitgelok oor gedenkwaardige opskrifte deur die jare.
In die laaste kategorie is vreugde o.m. veroorsaak deur ‘n opskrif nadat Gladys Steyn, laaste Sap-kandidaat in die Vrystaat, in ‘n verkiesing uitgeval het. By die koerant sit ‘n subredakteur met diaboliese dubbelsinnigheid die volgende opskrif op die berig: Gladys sit pot mis; hele Vrystaat Nat.
Dubbelsinnigheid – dit is een van die skerpste wapens in die vernuftige kopskrywer se arsenaal.
‘n Konserwatiewe redakteur het spreekwoordelik in sy graankos gestik toe hy in groot swart letters bo ‘n ontleding van Rusland se uitbreidende invloed op die vasteland in sy koerant moet lees: Moedertjie Rusland staan wydsbeen oor die horing van Afrika.
‘n Voorbladopskrif in The Sowetan het gelui: Man found with genitals. Dit het ‘n rubriekskrywer in die Sunday Times laat opmerk: “Om te dink van julle dames het gemeen die spesie het uitgesterf.”
Van genitalië gepraat. wat maak jy van: Kondome vir tronkvoëls?
Oor die menslike anatomie was koerante van ‘n vorige generasie nogal beskroomd. Bedink hoe wenkbroue gewip het oor selfs ‘n taamlike mak voorbladopskrif soos: Ouderling in gat beseer deur latrine. Die besering het werklik gebeur – in ‘n gat. ‘n Ouderling van Lutzville was binne die gat wat hy aan’t grawe was vir ‘n nuwe latrine toe ‘n rukwind die sink-kontrepsie op hom omwaai. Sy ribbes was o.m. gebreek.
Koerante kan self in ‘n gat trap. Die Cape Times wou met die koniklike besoek van 1947 ‘n bietjie plaaslike kleur in sy verslag bring. Op sy voorblad staan die opskrif die goeie mense van Beaufort-Wes het Koning George op hul dorp verwelkom met die kreet: “Hoere, hoere, hoere vir die koning.” Die ontbrekende kappie op die “e” het die stomme Engelse subredakteur sy naam krater laat maak.
Woordspelings is ‘n gewilde tegniek. Idiome word bv. verbeeldingryk omvorm. ‘n Klassieke kop in daardie trant was bo ‘n berig oor die bedenklike kwaliteit van Russiese weermagstewels: Die sool is die kous nie werd nie. Die outeur Eddie du Plessis (lankal saliger) verdien vermelding.
In dieselfde kader (bo ‘n storie oor ‘n dronk treindrywer): Trein ry op twee rye spore na stasie.
‘n Rare pleknaam leen hom tot ‘n lekker opskrif vir ‘n berig oor ‘n kwaai buffel se verwoestingstog op ‘n Suid-Vrystaatse jagplaas: Tweebakkiesdeureenbuffelflentersgestampfontein.
Die bekende WP-kreet Pro-o-o-o-vince! kan, tong in die kies, netjies tot Pro-o-o-o-o-blems! omvorm word.
Bekendes se name kan sorg vir treffers soos: Dis my doedie Di.
Dan moet die drukkersduiwel net nie met die naam kom lol nie. In die dae van warmlood in koerantsetterye is opskrifte in spesiale vormpies uitgepak. Soms is dit verkeerd-om gedoen. Wat op aarde beteken: Erg skitter Dick Brob? Ruil die twee stukke lood om. A-a-a, Dicky Broberg (bekende atleet) skitter!
Engels leen hom nogal tot besonderse opskrifte, soos die enkeles hierbo genoem. ‘n Verrassende een uit die New York Post word ook gereeld aangehaal: Headless body in topless bar.
In Engeland was ‘n beroemde (berugte?) redakteur Kelvin McKenzie. Hy was persoonlik verantwoordelik vir waarskynlik een van die mees omstrede koerantopskrifte van alle tye. In die Falklandoorlog in 1982 het die Britse vloot die Argentynse kruiser Genl. Belgrano tot sink gebring met reuse-lewensverlies. McKenzie se koerant, The Sun, had ‘n enorme opskrif wat net uit een word bestaan het: Gotcha.
Die redakteur het later sy opskrif so verdedig teen kritici wat gemeen het dat hy op onmenslike wyse lewensverlies verheerlik het: “‘Gotcha’ was mine, which I’m very proud about. The fact that the enemy were killed to my mind was a bloody good thing and I’ve never had a moment’s loss of sleep over it.”
Ja, elke kant het twee sake – ook koerantopskrifte. Die een se “sensasie” bly maar die ander se leesgenot.
(* In die dae voordat politieke korrektheid so dwingend was soos vandag, het ‘n waarnemende redakteur van die nimlike Sondagblad – dit was Rapport – tog wel sensitiewe oë laat rek met die een-woord-banieropskrif op die voorblad waarmee ‘n slegte loesing vir die Springbokke opgesom is: K…..pak! Daardie waarnemende redakteur was die gedugte Rykie van Reenen.)
Comments