.png)
FOTO EEN: ‘n Glasie op die eerste Saterdagponie. HvD (redakteur) en die span agter daardie poging: Herman le Roux, assistent-redakteur, Nols Nieman, hoofsubredakteur, en Chris Karsten (ja die skrywer), nuusredakteur.
Niks wat jou so energiek in ou foto’s laat indolwe as die heengaan van mense met wie jy ‘n paar sakke sout saam opgeëet het nie. So ‘n mens is vanoggend oorlede: Nols Nieman, wat as hoofsubredakteur een van my regterhande by Die Volksblad (nou Volksblad) in die jare 80 was.
Ek het die kreatiewe Nols uit Port Elizabeth laat terughaal omdat ek uit alle oorde gehoor het hoe ‘n voorslag hy was. Die Volksblad het juis daardie tyd behoefte gehad aan ‘n kookwater-hoofsub (die man in die voorste linie wat die koerant aanmekaarsit). Ons had die beeld van “die vaal Boertjie” wat ek as nuwe redakteur vasbeslote was om af te skud.
Saam het ek en Nols in ‘n goue dekade heelparty goue dae gedeel: o.m. die eerste Volksblad in volkleur in 1983, die eerste Saterdagponie in 1985 en die grote, die eerste oggend-Volksblad op Maandag 4 Maart 1991…
Laasgenoemde was ná ‘n aanloop van maande se beplanning en weke van reklame waarby Nols ook sterk betrokke was. Nadat sowat 40 000 lisensieplakkers, 5 000 sonpette, T-hemde, nuwe voertuig- en kafeeplakkers, 23 000 reklameplakkate, 83 radio-reklameflitse, berig op berig, foto op foto, banier op banier en advertensie op advertensie die voordele van ‘n oggendkoerant aan lesers uitgespel het, het D-dag – eintlik O-dag – aangebreek; uit die staanspoor ‘n uiters geslaagde sprong in die duister.
O-dag! HvD, Nols Nieman en Philip van Rensburg, nuusredakteur
Aan die Van Deventer-Nieman-kombinasie dink ek ook in ander opsigte met welbehae. Ons het skouer aan skouer gewerk in vele groot en gedenkwaardige nuusgebeure wat spesiale hantering op die voorblad geverg het. Daardie era het o.m. opgelewer die raaiselagtige neerstorting in vlamme van die SAL-Boeing Helderberg naby Mauritius, die Challenger-ruimteramp, die Vrystaatse vloedramp van 1988, die Westdene-busramp, die staatsgreep in die Seychelle onder aanvoering van die huursoldaat, kol. Mike Hoare; die polisieman-bankrower André Stander se reeks rooftogte en uiteindelike skietdood in Florida, VSA; die Barend Strydom-moorde op Kerkplein, Pretoria; die skrikbewind van die pedofiel Gert van Rooyen, die val van die Berlynse Muur in Oktober 1989 en, les bes, ontbanning van die ANC en vryheid vir Nelson Mandela in 1990.
Al hierdie stories het hulle tot sterk aanbieding geleen. Die meeste van daardie voorblaaie het deur die meesterhand van Nols Nieman gegaan. Hulle was treffers. Ek was tevrede dat Die Volksblad die beeldjie van “vaal Boertjie” vir goed afgeskud het.
Laat my erkentlik wees: Die vervanging van die rolpers met ‘n gesofistikeerde litografiese pers met uitgebreide kleurvermoë in 1983 was vanselfsprekend ‘n kritieke faktor. Daarvoor durf ‘n redakteur nie eer opeis nie (hy het darem deeglik gekerm!). Maar die aanstelling van Nols het ook ‘n vername rol gespeel. Dit was my troefkaart.
Aanbieding het onder Nols vinnig ingrypend verander. Met enkele uitsonderings kon ons koerant gou op tipografiese gebied met die grotes saamgesels. Hy kon nuus hard slaan. Daarom dat ek hom vanoggend op Facebook beskryf het as DIE hoofsub van sy era. Geen kwessie daaroor nie.
Ek skryf verder: “Sy treffer-ontwerpe was passievol, sterk visueel en verbeeldingryk. Geen koerant was vir hom maar net nog ‘n uitgawe of sommer ‘n roetine-joppie nie. Elkeen was ‘n nuwe uitdaging wat hy met kenmerkende Nols-deeglikheid aangedurf het.
“Aansteeklik was sy entoesiasme en sy kinderlike opgewondenheid oor ‘n kloppie op die skouer – waarvan hy baie gekry het, geeneen onverdiend nie.
“Nols se lojaliteit was vir my persoonlik waardevol en ons (te ongereelde) kontak oor die laaste 20 jaar nadat ek uitBloemfonteinweg is, altyd verfrissend.
Nols was nog nie eens sestig nie, as ek reg onthou. Die Byl is die laaste ruk helaas erg bedrywig in ons bos. En daardie bos is vandag sommer heelwat kaler nadat hierdie gedugte boom in Bloemfontein gevel is.
(Naskrif: Philip van Rensburg wat nuusredakteur was met die oorskakeling na die oggendgleuf (foto 2), en sy vrou, Nance, se dogter Helen trou Saterdag op Brittaniabaai. Terwyl ek treur oor Nols, deel ek hierdie naweek ook in Philip – oud-kollega en al geruime tyd boonop Sabieparkmaat – se vreugde.)
Comments