KLEIN “JAKHALSIES”

Die Afrikaanse prent Jakhalsdans – wat om die een of ander duistere rede van die fliekgangers in Bayside, Kaapstad, weerhou word – is op die oomblik een van die trefrolprente in Suid-Afrika – nommer vyf op die lys van geldverdieners ná voorspelbare loket-suksesse soos Iron Man2 en Clash of the Titans.

Nou-ja, laasgenoemde twee is nie my kos nie. Maar Afrikaanse rolprente – met uitsluiting van die stuitighede van Leon Schuster – lok my nogal. Ek is ‘n Jamie Uys- en Emil Nofal-liefhebber.

Waar Lord Oom Piet (Jamie Uys) so opgetof in sy Skotse edelmanklere sit en vir diegene om hom knor: “Laat net een donder lag,” was een van die lekker toneeltjies wat ek uit ‘n Afrikaanse fliek onthou. Ook die hektoneel in Daar doer in die Bosveld en die bladskudtoneel in Johannesburg se middestad in Rip van Wyk.

Jakhalsdans se Emil Nofalagtige-skote van Loxton en die Karoo is vir my een van sy pluspunte. Die storie van die pogings om geld in te samel om die Loxton-skooltjie te red, is plek-plek aandoenlik.

Oor een toneel slaan die uwe egter sy hande saam. Dis ‘n toneel wat ‘n mens om verkeerde redes sal onthou. Ek verwys na die ene waar die onderwyseres Mara Malan (Elizma Theron) deur haai Karoosand en -bossies na die kluisenaar-sanger Ruan Landman (Theuns Jordaan) afsit om teen hom te gaan uitvaar.

Sy drafstap so kloppetie-kloppetie dat dit klap … wag daarvoor … op haar swart stiletto’s!

Wie in die Karoo op hoë hakke deur die veld kortpad vat, sou waarlik laf wees. Iemand wat so ‘n toneel op film vaslê vir enigiets anders as Candid Camera is ‘n onbedoelde grapjas.

Ai-ai, mense, dis sulke klein “jahkalsies” wat soms nog in Afrikaanse flieks te hard huil.

Om op ‘n positiewe noot af te sluit, meld ek graag dat een wysheid van die bruin skoolhoof n mens nogal aan die dink sit. Wanneer Mara klaar getier het (en sy tier, hoor!) berispe hy haar met die volgende woorde:

“Hier tree ons so op dat ons mekaar die volgende dag nog in die oë kan kyk.”

Dis nogal ‘n gesonde riglyn vir alle mense, alle seisoene.