Hier is ek gebore.
Ons slaap die nag van 19 Oktober net buite my geboortedorp, Dundee, by die Battlefields Sports Resort – wat o.m. in troues spesialiseer! – en ontwaak in ‘n digte mis. Dit herinner vaagweg aan die jeugjare in Natal. Dit bring ook weer die herinnering van modderpaaie en motors wat met kettings om die wiele teen die passe opkruip.
Ek ry Dundee vroegoggend met ‘n missie binne. Ek hoop o.m. om die plek op te spoor waar ek op 3 Januarie 1941 gebore is: Sister Gilbert se “nursing home”. Eerste stop: die netjiese kantoor van Endumeni Tourism in Victoriastraat. Ek word ek deur ‘n vriendelike gryskoppvrou ontvang. Kan ek so gelukkig wees? Sy is toe wrintie ‘n Sister Gilbert “old-girl”!
Die fasade van die wit huisie op die hoek van Gladstone- en Colleystraat wil my eers laat twyfel. Agtertoe is egter aangebou en aangebou. Tot verbasing van die Indiër-buurman poseer die ou witkop met sy pet en sy kierie voor die huis vir foto’s uit verskillende hoeke. Nogal ‘n emosionele oomblik.
Sieraad vir Dundee
Dundee is ‘n netjiese dorp. Een sieraad is die NG kerk. Eers later verneem ek die argitekte was Moerdijk (die nimlike Gerard) en Louw. Op die kerktoring is ‘n Anton van Wouw-beeld en ‘n koper-reliëfplaat ter gedagtenis aan die gesneuwelde burgers van die Slag van Talana. Dundee is in die hart van die slagveldroete.
Volgende op my roete van herinnering is Babanango, waar ons plaas was. Die reis neem ons deur die uitgestrekte Zoeloelandse “stad” Nqutu. Tokkie beweer dit klink elke keer of ‘n klip die ruit tref as ek die naam met respek en die nodige tongklap uitspreek.
Op Nqutu is verwarrende padverleggings soos in ‘n nagmerrie. Ons verdwaal. ‘n Gryse Zoeloe kom tot die redding. “Het jy petrol?” vra hy. Toe begelei hy die Honda op omweë na ‘n goeierige gruispad en beduie: “Babanago lê soontoe. Ry net reguit.”
Dit voel soos ure se rit. Uiteindelik sien ons enkele winkeltjies. Is dit Babanango? Dom vraag. Die jong swartman kyk my verbaas aan. Maar dis dan net ‘n amper-dorp. ‘n Gehuggie. Beeste, bokke en hoenders in die strate.
Ai, Babanango
Ons wil oorslaap maar die hotelletjie bestaan nie meer nie. Die enigste “gastehuis” trek my nie. Die berg Spês kruip weg tussen ander pieke. Dit is waar ons plaas, Middelin, was. ‘n Vriendelike polisieman beduie, maar sy Spês lyk vreemd.
Plus-minus 35 jaar gelede het Jurie Mentz, LV vir Vryheid, ons met ‘n kragtige 4 x 4 deur dongas tot op Middelin geneem. Die plek waar ons wit huisie met die stoep was. Ook tot op die familieplaas Rondspring waar oupa en ouma Van Deventer se grafte is. En “ons” poskantoor, Silutshana.
Maar Jurie is dood, die dongas het nog groter geword. Ek voel verdwaal en verlore en skemer sak vinnig toe. Dundee lê ver-ver met ‘n onding van ‘n pad. En die kontrei se mense ry graag sonder ligte. Babanango word die groot teleurstelling van die reis.
Die kerkie waar Seun en Baby van Deventer getroud en Jakob Hendrik gedoop is, lyk darem netjies. Maxine de Wit kom in die straat af en vertel dis nou ‘n swart kerk. Sy was die laaste wit bruid.
Die natuur om Babanango is ‘n fees. Ek doop dit die Rûens van KZN. Ons ry diep die Babanagovallei in. Swak pad maar die laatmiddag-skaduwees skep ‘n rustigheid wat vir oulaas bekoor. Babanango was ‘n stukkie hartland. Maar daar sal ek seker nie weer kom nie.
ความคิดเห็น