Uit!

“Hierdie boek, wat gelyktydig in Engels en Afrikaans gepubliseer is, behoort in elke pastorie en in elke hoërskool- en dorpsbiblioteek te wees.”

- Dr Jean du Plessis

Heel onder volg ’n vollediresensie oor Miriam Dans, vroue w

Heel onder volg ’n volledige resensie oor Miriam Dans, vroue wat vroue liefhet deur dr. Jean du Plessis, maar eers, ter inleiding: In gister se Die Burger was daar twee resensies van boeke oor gay-wees in Suid-Afrika.

- Hennie Aucamp het ’n baie mooi resensie geskryf oor Elise van Wyk se Miriam Dans, Vroue wat vroue liefhet. Kliek hier vir die volledige resensie.

- Martie Retief Meiring het weer Laurie Gaum en Frits Gaum se Praat verby grense geresenseer. Kliek hier vir die volledige resensie.

Ek kan albei boeke baie sterk aanbeveel.

Die Gaums se boek bied méér as ’n gesprek oor gay-wees, dit delf diép in die psiges van twee dominees, twee Christene wat opreg vrae vra oor wat dit beteken om gelowig te wees in vandag se samelewing.

Praat verby grense is deur Random House Struik uitgegee en is tans by goeie boekwinkels te koop.

Minder algemeen te koop, maar steeds beskikbaar, is Miriam Dans en die Engelse weergawe Miriam Dancing. Ek het vanoggend met Hennie Aucamp gesels en hy sê mense vra hóm nou waar om die boek te kry.

Hier is twee plekke wat dit aanhou:

- Ten eerste is Graffiti ’n toeganklike e-boekwinkel, en baie bereid om sulke onafhanklike boeke te dra. Kliek hier vir die skakel.

- Of, jy kan vir I Am skryf, by miriam@iam.org.za en hulle sal die boek aan jou pos (sê net of jy die Afrikaans of die Engels wil hê). So ver dit my kennis strek, verkoop hulle dit vir R135 (posgeld ingesluit).

(Nou ’n reklameflits: wees asseblief bewus van die uitstekende boeke deur Hennie Aucamp wat tans by Protea uitgegee word. Ek sal later ’n blog daaroor afstaan, want Aucamp vernuwe gereeld die letterkunde met sy geskrifte!)

Terug na Miriam Dans. Ek het ook ’n baie goeie, en baie deeglike resensie oor Miram Dans / Miriam Dancing gekry van dr. Jean du Plessis. Ek plaas dit nou in sy geheel:

Ten spyte van ons gay-vriendelike grondwet wat diskriminasie verbied, is daar steeds ’n ontstellende vlak van onkunde oor seksuele oriëntasie in ons samelewing. Gay, lesbiese, biseksuele en transgender mense ervaar daagliks verwerping en diskriminasie, dikwels juis deur dié mense van wie hulle aanvaarding en ondersteuning die nodigste het. ’n Publikasie soos Miriam Dans (AQUA 2009 – ISBN: 978-0-620-44038-7) kan ’n belangrike bydrae lewer om wanpersepsies oor hierdie mense uit die weg te ruim.

In die afgelope dekade was daar boeke soos Oor Gay Wees (basiese inligting oor gay-wees), ’n Kas is vir Klere (’n persoonlike reis na selfaanvaarding), Gelowig en gay? (’n inklusiewe teologiese perspektief) en Jy bly my Kind (perspektiewe van ’n ouer van ’n gay dogter). Miriam Dans, ’n bundel verhale van lesbiese, biseksuele en transgender vroue, vul egter ’n ander leemte. Die sentrale tema wat deur al hierdie verhale loop, is die sinvolle integrasie van seksualiteit en spiritualiteit. Miriam Dans maak ’n besondere bydrae deur die skep van ’n unieke geleentheid om saam met ’n wye spektrum vroue die innerlike belewing van hulle situasies mee te maak. Alle mense beleef nie hulle gay-wees eners nie, maar hierdie brawe vroue was bereid om hulle verhale met eerlikheid en openheid te vertel. Dit verg moet om jouself só bloot te stel ter wille van ’n groter ideaal – om begrip by die samelewing te bevorder.

Miriam Dans bied ’n spreekbeurt aan mense wat dikwels nie ’n stem het nie – en die vroue wat hierdie boek moontlik gemaak het, praat eerlik en uit die hart uit. Hulle kulturele en akademiese agtergronde, ouderdomme en taalgebruik verskil. Elke verhaal het ’n tema eie aan die spesifieke vrou – en die skrywer het, waar dit nie verbatim weergegee word nie, met groot omsigtigheid te werk gegaan om die integriteit van elke verhaal behoue te laat bly. Die voortdurende interaksie tussen verteller en skrywer/biograaf, het bygedra tot afgeronde en oortuigende verhale. Elise van Wyk is nie alleen ’n ervare skrywer met ’n grondige letterkundige agtergrond nie, maar haar empatiese werkswyse dui ook op ’n deeglike en intieme kennis van en ’n deurleefde aanvoeling vir haar onderwerp, en ’n inklusiewe beskouing van spiritualiteit.

Dit is nie moontlik om hierdie boek te lees sonder om emosioneel diep geraak te word deur sommige verhale nie. Die verwoestende impak wat godsdienstige fundamentalisme op die lewens van gay Christene kan hê, kom soms duidelik na vore. ’n Mens raak egter ook bewus van die vreugde van wedersydse liefde en die genesende krag wat vrygestel word deur persoonlike integriteit en die sinvolle uitlewing van wie jy werklik is. ’n Mens kan huil by die lees van Beth se verlies van ’n waardevolle vriendskap, en die onnodige pyn en verspeelde jare van Maxi en Irene, maar jy kan ook uitbundig lag vir Gorgeous Rose se heerlike humoristiese aanslag. Die dapperheid van mense soos Bulelwa, Nokuthula en Lesego, wat weet wat in hulle gemeenskappe met lesbiese vroue kan gebeur, verdien bewondering. Selfs die hartseer verhale, wat pyn, verlies en alleenheid uitbeeld, dra ’n boodskap van oorlewing en hoop. Die terapeutiese waarde wat die lees van hierdie vir gay, lesbiese, biseksuele en transgender (GLBT) mense kan bring, kan nie onderskat word nie. Miriam Dans bied egter ’n groei-ervaring, nie net vir hierdie mense nie, maar vir die hele samelewing, want almal van ons se pad kruis met dié van GLBT mense, of ons daarvan bewus is of nie.

Een van die dinge wat dit vir my ’n besondere leeservaring gemaak het, was die mate waarin ek, as man, myself telkens kon verloor in die leefwêreld van ’n diversiteit van vroue. Soveel aspekte van menswees is universeel. Daar is soveel meer ooreenkomste as verskille tussen ons, ongeag van lewensomstandighede en of jy man of vrou, homo-, hetero- of biseksueel is. ’n Mens bly bewus van die universeel-menslike aard van die behoeftes en strewes wat in elke verhaal in Miriam Dans na vore kom. GLBT mense is nie vreemde wesens nie; hulle is gewone mense met gewone behoeftes en ideale.

Hierdie boek, wat gelyktydig in Engels en Afrikaans gepubliseer is, behoort in elke pastorie en in elke hoërskool- en dorpsbiblioteek te wees.

Jean du Plessis

M. A. (Unisa), B. A. (Hons), S. O. D., Ph. D. (Stellenbosch)

Diegene wat hierdie blog volg, sal weet ek het verlede jaar al oor die boek berig (hier is die skakel).

Nog ’n reklameflits: ’n Kas is vir klere verskyn volgende jaar in ’n nuwe, bygewerkte formaat by Protea Boekhuis, en ons beplan ’n Engelse vertaling ook.