Die Ou Top in Afrika.

Ons twee praat al weke hieroor en gister bring hy al sy bewyse . Ons sit by n tafel en ek maak sy somme. Hy vertou my, want van skool af was ek baie slimmer as hy.

Die ou het na sy aftrede met n paket van byna R1,600,000 sy huislening van R300,000 afbetaal en die res lekker veilig in n bank gaan belê om sonder bekommernis af te tree. Kinders klaar groot en almal uit die huis, net hy en die vrou en twee brakke.

Sy huis is vandag R1,000,000 (een miljoen) werd en hy skuld niks daarop. Hy het R 1,300,000 op vaste belegging by n bank wat mens dikwels op Noot vir Noot sien. Hy kry rofweg 7% rente per jaar. My vriend is dus R2,300,000 sterk, die huis se waarde en die belegging saam.  Nie sleg nie, maar hoekom sukkel hy dan?

Ons begin op n kant, eers sy inkomste per maand. Die bank betaal hom 7% rente per jaar op R1,300,000 en dis R91,000 per jaar en per maand is dit  R7,385. Daarop vat Jan Taks rofweg, 20% en los dus vir hom R5,908 per maand om van te leef.

Inkomste per maand                    =R 5,908

Sy uitgawes per maand.

Erfbelasting                                   = R350

Sanitasie                                       = R200

Telefoon                                        = R400

Apteek                                          = R450   ( vir goed wat nie deur sy mediese fonds betaal word nie)

Elektrieseteit                                = R1,600

Water                                           = R350

Assuransie op huis                       = R275

Assuransie op losgoed in huis      = R250

Assuransie op  motor                   = R375

Lewenspolis                                 = R300

Begrafnispolis                               = R100

Hondekos                                     = R  80

Melk                                              = R120

Petrol                                            = R400

Begroot vir klere                           = R100

Onderhoud van motor                   = R250     ( Bande, diens en so aan)

Kruideniersware  en waspoeier     = R900

TV Lisensie                                    = R25

Wegry van blare, takke ens.         = R30    ( hy kan nie self asgate toe gaan nie, laas beroof daar, het nie meer n selfoon nie)

Verf van geute, of huis, krane ens.= R100

Koerant                                         = R110

Kerk                                               =R 80     ( R10 per Sondag per kop)

Maalvleis                                        = R320

Mieliemeel                                      = R45

Een pampoen                                = R24

Een koolkop                                   = R 6

Hoendervlerkies                             = R32

Eeen pakkie hoenderlewer             = R8

Totale uitgawes                             =  R7,600

Tekort per maand                          = R 1,692

Ek sê toe hy moet die huis verkoop, die geld belê en net op sy rente leef. Hy sê ja, hy het dit getraai, maar die ouetehuis vra hom en sy vrou saam R10,400 per maand, kos ingesluit. As hy die huis verkoop en die eiendomsagent betaal het, bly daar R920,000 oor en die bank betaal hom rente daarop van 7%, dis R 64,400  per jaar en nou val hy wat inkomste betref in n ander bracket by Jan Taks.

Hy het nou  R1,300,000 van die eerste belegging en R920,000 van die huis, dis R 2,220,000-00 op vaste belegging. Teen 7% gee

dit nou R 155,400 per jaar en dus R 12,950 per maand waarvan die tax nou 25% vat, daar bly dus R9,713 per maand oor vir hom en sy vrou.

Die ouetehuis vra R10,400-00 per maand en hy het net R9,713. Hy kan dit nie doen nie.

“En ” sê hy , ” die veearts vra R250 om n hond uit te sit, ons het twee ; en die lorrie vra ons R2,000 om die meubeltjies te skuif na die ouetehuis se woonstel.  Ons moet nog apteekgoed koop en darem n melkie of koffie vir die woonstel, en ek moet n koerant met almal daar deel.”

Hy sit n oomblik stil en dink. Dan sê hy. ” En die huur daar gaan elke jaar met 8% op, as n ou langer as n jaar daar leef is jy diep in die skuld, so jy moet voor die begin van die tweede jaar sterf . As ek gelukkig is en in die eerste jaar wegval, kry my vrou darem die lewenspolis, dan kan sy so vyf jaar aangaan, maar dan moet sy ook maar die emmer skop of sy sit op straat.”

Genade mens, die lewe het verander. Seker die lat ek op 62 nog werk.