Neill Smit

LAG

Die houtkerfwoordjie in wynrooi is op my mikrogolf oond se regter voorste hoek vasgeplak. Net links van die stoof wat nooit aan is nie. Ja ek kook, elke dag, maar verkies die elektroniese induksietipe stofie. Wonderlike masjientjie. Lag, voorste regter hoek. Fokus my kind. Lag.

My moeder het daardie houtkerfwoordjie in wynrooi vir my gekoop in ‘n tyd wat dit die enigste lag in my lewe was. Net daardie een. Troos! Die lag het intussen weer teruggekom, so bietjie. Jy sien, iemand het my lag kom steel kan jy glo? Die slim mense sê niemand kan jou lag kom steel nie, nie sonder jou toestemming nie. Slim mense.Verbeel jou. Nou reg meneer slim mens, kom ons ruil gou skoene om en gesels dan weer?

LAG.

So is die lag uit ‘n lewe kom steel. Die lagdief het nie eens geweet dit is gedoen nie, tot vandag toe nog bly dit ‘n misterie, die lagdief ontken dit natuurlik tot sterwens toe dat só daad ooit plaasgevind het. Meeste lagdiewe is skynbaar stokblind ook. So kom ek toe lagloos agter hoe ongelooflik baie laglose mense daar om my bestaan. Sommiges s’n is gesteel, ander het hulle s’n verplaas of verloor. Daar is selfs diegene wat hul lag weggegee, weggegooi of sommer net weggedrink het. Hoe dit ookal sy, daar is ‘n menigte lagloses naby en vêr.

LAG.

Johannesburg se Noordelike voorstede bied nou “lagklasse” aan, vir díe wat dit kan bekostig. Aha, koop n lag. “Wie s’n?” wonder ek? Hulle sit in ‘n sirkel, na jou fooitjie jou gepooitjie het en die lagmeester begin lag. Hy lag waansinnig uit sy maag uit, en almal weet dat ‘n lag, soos ‘n gaap, aansteeklik is. O die mensies lag al te lekker! Afstootlik eerder, hulle “melk” die lag. Ekskuus mevrou Sandton, jy flous my nie in jou stywe pienk lagpakkie nie. As jy daar uitstap hou die lagdwelms nie juis lank nie. Ek ken die fisiologie.

LAG.

“Vreemde sit-u-asie” sou ‘n vorige kennis,  meester en berugte lagdief gesê het.

Nouja, na ‘n paar jaar se laglose dae en nagte kan mens mos nie so voortploeter nie en jou ma koop al wynrooi houtkerfwoordjies in die hoop dat weer sal terugkom. Dit is toe dat ek besef dat dit wel moontlik is om dit terug te kry en al sê meeste “feelgood” predikers, “soek dit net binne jou”, is my antwoord aan hulle ‘n paar kortstondige dog kragtige woorde wat jy self kan raai om my misnoëe aan so ‘n belaglike teorie te toon. Die lag, ‘n nuwe een, moes ek gaan soek, en vind toe dit is nie ‘n enkele deel nie, nee, dit is duisende dele wat die lag opmaak. Sommiges reusagtig groot, maar meeste klein, klein, piepklein. Meestal vind ek ook met die nuwe lag, dat hy graag wil wegloop, selfs gesteel wíl raak, so ‘n mens moet hom versigtig oppas en naby hou,  heeltyd die stukkies van hom gloeiend hou soos ‘n Sekelbos vuur in die bosveldlapa laat in die nag aangeblaas word.

LAG.

Dit is my voorreg om weer ‘n lag te mag hê. Die oomblikke koester ek, meeste van ons weet immers hoe dit voel as ‘n lag weg is. Vanaand het my “lagklas” begin met ‘n prentjie van ‘n haas wat hyg na asem. My lag-kameraad en ek moes sekerlik vyf minute neem om die onkeerbare golwe wat net weer en weer terugkom te laat bedaar voor die storie kon voortgaan, net om op die volgende bladsy ‘n lam hoender te sien…

LAG. Die houtkerfwoordjie het ‘n persoon geword en elke keer as ek weer lag, is daar mense by betrokke. Die smaak daarvan die aangenaamste Kaapse rooiwyn. “Dis die dinge wat jy weggee wat jou ryk maak.” het Lucas Maree gesing. Daarom be-ywer ek my om my lag nooit weer te laat steel nie, nooit ooit weer nie, maar sal ek hom weggee aan diegene wat dit nodig het, maar veral diegene wat dit verdien. My persoonlike “lagmeester” vra nie geld vir klasse nie, sit nie in sirkels en lag waansinnig nie, bied nie vals hoop  aan vreemde mense nie, nee. Mý lagmeester lag maar net omdat dit snaaks is, dit is aansteeklik en nie ingekleur met valsheid of pretensie nie. Hy weet nie hoe goed hy daarmee is om lag uit te deel nie. “Hy moet skatryk wees” dink ek. ‘n Absolute meester van die kuns. Nie sleg as mens dink dat hy net agt jaar oud is nie.

SUNGARDENS HOSPICE

Verlede naweek draai ek in by die Sungardens Hospice. Ek wil ‘n sak ou klere aflaai en weet ek gaan buite my comfort zone wees. Hoekom weet ek nie, toe ons grootgeword het was ons die tipe mense wat na so plek sou kon gaan om iets te kry wat nie nuut bekostig kon word nie. Paar keer het ek en my suster selfs goed gaan verkwansel by die einste pawn shop wat my pa later op die klein doprie sou koop, maar dit was lank na ons paaie geskei het.  Koue Coke uit ‘n glasbottel was so ‘n luuksheid, snaaks hoe ons dit nie eens meer drink noudat ons weet watter gevare lê in daardie lekker drankie nie.

Baie mense is daar. Parkeerplek is knap, ek skat hulle verwag nie dat ouens met sulke karre daar sal stop nie, tog kry ek ten einde laaste ‘n plekkie. Wesbank se kar staan heflte van die pad vol in die kort parkering. Eers gaan ek kyk voor ek die sak klere gaan kom haal. Die boeke afdeling is baie vol, vol boeke maar min mense. Ek raak opgewonde oor paar titels maar koop niks. Wesbank is immers my opperbevelvoerder. Daar is kinders en tannies by die “koffiewinkel” wat iets drink wat soos melkskommels lyk, ek kry hulle jammer, die melkskommels lyk nie lekker nie. Daar is ‘n klere afdeling wat baie aftrek kry en dit word selfs gesluit vir tien minute sodat “nuwe” voorraad uitgehaal kan word sonder ‘n stormloop. Verder is raak rakke vol ou goed. Skerms, rekenaars, kombuistoerusting, daardie broodroosterplaat kan dalk handig inkom vir as seuna kom kuier, hy is mal oor geroosterde kaas-en-ham broodjies. Blykbaar gee baie mans gholf op as sport, ek tel tien stelle gholstokke in die hoek. Baie seuns kry glo karre of val hard: ‘n hele rak motorfiets valhelms. My oog vang ‘n rak vol langspeel vinyl plate, my hart spring. ‘n Hele stel goeie stukke klassieke werke, nog in die oorsponklike boks. Hulle word uitgehaal en deurgekyk en ‘n floute val my amper by, hierdie plate het nog nooit ‘n naald gesien nie. Dit sal moet wag. Wesbank. Dog troos ek my dat hierdie produk tien teen een nie van die rak af sal vlieg in die volgende maand nie.

“Ek moet hier uit”, dink ek. Tussen al hierdie goed loop tientalle mense op op soek na ‘n winskoop of iets om ‘n lewe buite die hekke van die Sungardens Hospice so bietjie beter te laat voel, en nou staan ek ook hier en kyk. Dalk koop hulle net om iets te beteken vir iemand vir wie die woord hospice ‘n titel en voorbode is eerder as ‘n plek of organisasie. ‘n Groot man met ‘n radio, logies iemand “belangrik” hier loop klerewinkel soos ek uitstap. Rakke onmiddelik links van my, die man regs met baie beweegspasie maar hy gee nie pad nie, ek ook nie, ek kan padgee nie en al wou ek, sou ek ook nie. Sekere goed gee mens nie meer voor pad nie, jy loop hulle maar tromp-op.  Ons skouers ontmoet hard en ek verwag half reaksie van die man af maar blykbaar is ons toe eenders in denke ons twee vreemdelinge, nie een van ons gee om nie. Verontwaardig en geaffronteer, maar ons gee nie om nie. Albei het immers gesê, sonder woorde, wat hulle wou. Verby die “koffiewinkel” en die tannies en kinders met halfgedrinkte melkskommels, verby die boeke, af by die trappe in die sonkyn in. Trek uit die knap spasie uit. Mooi mik verby die voetgangers en ander motors, wag by die hek sodat ‘n dame met haar klein Huyndai kan inkom, ek staan die hele plek vol, sy kom darem verby. Stop by Faerie Glen natuurreservaat om pryse en tye te kyk. Dalk wil ons vroeg een oggend gaan stap. Weer huistoe.

Die biep-biep-beeeeeeeeeep is die teken ek moet stop soos ek in die garage in agter uit ry. Die paar inkopies laai ek uit. Ek weet nie of dit die kort parkering, die ou plate en boeke, verwerpte gholfstokke en valhelms, die halfklaar melkskommels of die buffel met die radio en sy skouer is, of koue Coke uit glasbottel is nie, maar die sak klere lê nou nog in Wesbank se kattebak.

Groete,

Smittie

Besoek

Senuweeagtig sit ek agter die stuur. Nie eens die gedagte dat ek baie tuis is in my spesiale plekkie knus binne my geliefde Duitse Diesel help vanoggend nie. Hierdie proses is soveel male al herhaal dat dit nie veronderstel is om my so angstig te stem nie. Die oggendson troos gelukkig, dit is snerpend koud buite alhoewel ek nie die triestige Kaapwinterweer mis nie. Getof in dubbel, selfs driedubbele lae op plekke aan my lyf is ek reg hiervoor. My voete… hulle kry reeds koud. Ai. Daar is nie warm genoeg sokkies op hierdie aarde vir my ysige voete nie, hulle laat die meisie in die Disney tekenprent fliek wat alles laat vries soos Hotazel se Somerkoninging lyk. Diep asem. Sug. Hier gaan ek.

Ma dreig my met pak slae as ek nou weer met my hand karretjie-karretjie op my skoot speel terwyl hy praat daar uit ‘n hok wat vir my voel soos drie kilometer weg en 100 meter in die lug in. Onlangs het Ma ophou bril dra met hierdie nuwe kontaklens goed wat haar nou laat sien sonder ‘n bril. As sy een lens laat val kruip almal op die badkamer vloer rond op soek na die ding. ‘n Vrees sit diep in my vir my ma, want sy dra steeds donker grimering soos toe sy bril gedra het, so ek luister as sy praat. Waar pa sit daardie oggend weet ek nie, seker voor by ander ooms wat Saterdae aande suip en die tannies se boude slaan terwyl hulle speels lag en vanoggend wit dasse aantrek. Wie de hel dra wit dasse in ‘n dorp waar dit nooit onder 25 grade raak nie? Stilsit kom nie maklik vir sesjariges nie, selfs nie vir hierdie gehoorsame enetjie nie. “Hiervan hou ek nie” besluit ek. Jare daarna sou dit vir groot dele van my lewe groot verligting en veiligheid bring en toe weer nare herinneringe aan mense wat ek eerder wil uitwis…in my gedagtes sowel as van die gesig van die aarde af. Daarom die lang afwesigheid.  Daardie pak slae het ‘n ander seuntjie toe daardie oggend gekry by ‘n ander ma. ‘n Grappie kom terug van die seuntjie wat skree terwyl sy ma hom uitsleep buite toe: “Bid vir myyyy! Sy gaan my bliksem!!!!”. Nie ek hierdie keer nie, nie ek nie. Intussen tel ek maar die ligte en teëls teen die hoë plafon.

Die vier amber ligte flikker gerusstellend en dit wys dat Netstar nou die blou stuk staal dophou namens my. Iemand onsigbaar het sopas sy hande deur my lyf gedruk en my maag vasgegryp. Net meer as wat gemaklik is. Tog beur ek voort na die glasdeure, onseker wat om te verwag. Hierdie stappie loop meeste male uit op teleurstelling so ek verwag niks anders nie hierdie rondte nie. Nader  en nader, verby ‘n klomp motors van verskillende jaarmodelle selfs baie lank terug tot onlangs en verskeie prysklasse, links by die baksteen muur en, dieper asem diemaal, in by die deure. Ek hoop die ligte sit laag genoeg om te tel.

“Verfrissend.” sê ek nadenkend ‘n uur en ‘n half later soos ek uitstap.

“Dit was nou verfrissend”, dink ek en my onsigbare beteuterde maag-gryper is lank reeds weg.

Die aanklag teen “die voriges” is nou egter baie groot, nie dat ek myself as ‘n aanklaer sien nie. Nietemin. Daar is nog iets in my status wat na die tweede besoek verander het. Daardie aanklag teen “Die voriges” is daardeur selfs groter en gaan my ‘n prys kos, een wat ek met graagte betaal. By “Die voriges” na vier maande, het niemand meer as diegene wat ek reeds ken kom groet nie, altwee van hulle. “Die voriges” het my ‘n papiertjie in die hand gestop waarop ek moes skryf waar hulle my in die hande kan kry. “Die voriges” se eerste e-pos die volgende dag was: “Welkom….hier is ons rekeningnommer….waarmee kan ons help?, hier is strukture vir jou tipe.” “Die voriges” het hordes e-posse gekry van my af wat toe vra…”Wie sal my help” en “Waar kan ek hand bysit?” asook “Verduidelik daardie wonderlike strukture van julle?, ons kan later oor die rekeningnommer gesels.”, elke e-pos tot nou toe onbeantwoord. “Die voriges” sal my beslis nie weer sien nie. “Die voriges” het vergeet wie hulle was lank gelede, as hulle ooit geweet het besef ek vandag. “Die voriges” sit steeds in ander en mekaar se donkerplekke opgekruip. “Die voriges” sit die pot mis soos hulle stry oor waarhede wat reeds millenia oop en bloot lê. My jong spruit sê “dit lyk soos ‘n fliek daar pappa.” Dit is my seun, dit is soos ‘n fliek. Goeie entertainment teen ‘n sakgryp prys.

Na jare se wroeg en plek soek, dink ek, na slegs twee besoeke, dat ek tuisgekom het. Dit sal baie familielede ontstig, ek hoop die dom tannie wat almal beskinder is eerste. Hier is ek binne twee weke aan meer as as twintig mense voorgestel en welkom geheet deur totale vreemdelinge wie wou weet wie ek is, net dit, niks anders nie. Hier is nog geen verwagting geskep nie. Hier is nog nie gevra om iets in te vul nie. Hier is nog nie geld gevra nie. Hier is mense van elke denkbare ouderdomsgroep en elke denkbare ras. Daar is meer hier wat ek graag sal wil ontdek.

Netstar word kortliks met die druk van ‘n knoppie vir die rit huistoe van diensplig verlig. My voete het nog nie afgeval nie, maar hulle kommunikeer ‘n ligte hulpkreet.  “Dit was rerig nou verfrissend”, dink ek weer. Voor ek die sleutel in die gaatjie druk wat net links van die stuurwiel wegkruip, haal ek my serp af, maak die deur toe en sit my nuwe Bybel op die passasiers-sitplek neer. Op die buiteblad staan “NIV Holy Bible”  en vanoggend se blaadjie lees voorop “Welcome to CBC.”

Yes, yes I do feel welcome here.

“Is jy daar? Hoe vêr bly jy van Jhb lughawe af?

1986. Ons is tien jaar oud hy en ek. Ma laat my Saterdae oggende laatslaap want in hierdie Natal Suidkus dorpie hoef niks vinnig te gebeur nie, veral omdat die dorpenaars Vrydae-aande graag kuier. Nee. “Kuier” is ‘n woord wat sy ware betekenis verloor het en skielik dronkdrink beteken, ek haat dit. Nee ‘n mens “verneem hoe dit gaan”, tot laatnag toe. Hierdie Saterdag oggend is ek half geïrriteerd. In die sitkamer van ons staatshuis waar Ma, my ouer suster en ek woon met die dun asbesmure, is daar alweer reeds gaste. Ek draai om en slaap verder en kan my nie steur aan hulle gesprek nie. Dit is nie koud nie, dit is nooit koud daar nie en die weer is pragtig vanoggend. Selfs die wind waai nie en dit is noemenswaardig vir ‘n winderige stranddorp. Onheilspellend selfs vir só mooi oggend. Ek, ek slaap egter nog ‘n bietjie ten spyte van die vroegoggend mense.

“Hey, So 45km. Julle op pad?”

“Ek’t nounet geland maar ek’s oppad London toe. Was in die Kaap vir 5 dae. Ek vlieg 8 uur. Sorry vir die short notice. Net gedink on the off chance dat jy available is kan ons gou meet.”

Ek wonder of hy met ‘n Britse aksent die woorde tik. Sewentien jaar laas het ons mekaar gesien in Durban as jong mans. Hy woon nou in London vir die afgelope 13 jaar en slaap snags langs sy pragtige rooikop Franse vroutjie en twee seuntjies met rooikoppe. Hulle lyk so gelukkig op foto’s die gesin wat so van mekaar hou en reis en familievakansies hou en Britse pond verdien. Dit is pragtig. Ek gun hom sulke geluk sonder ‘n sweempie afguns of afgrys.

Ons is 10 jaar oud, in die fleur van kindwees. Die dae is te kort en die nagte soms te lank. Elke naweek slaap ons oor by mekaar. Hy nooi my altyd en ek gaan graag want hulle het ‘n nuwe swembad. Hy het meer LEGO. Hy het nog ‘n ma én ‘n pa en geen boeties of sussies nie. Christiaan wat ‘n jaar jonger is wie se pa saam met sy pa ‘n aanklaer by die hof is en ek is sy “broers”. Ons speel lekkerder by sy huis, Hy het meer speelgoed in hul nuwe huis met die twee garages waarin Die Benz staan. Oh ek is mal oor Duitse motors! Hulle yskas is nogals vol. Hy laat my altyd op sy bed slaap, hy slaap op die matras op die grond. Ons gesels mekaar aan die slaap en kyk mekaar wakker soggens. In die oë. Dis ons manier. Hy troos my en soek my pompie vir my as ek dikwels in die middel van die nag asma aanvalle kry. Tussen die twee van ons het ons al ‘n paar rooi BMX fietse se bande opgery in die dorp. Baie halfgeboude huise in hul buurt is verbeeldings-blokhuise waarin menigte “crook” sterf. Sekere valle, bloedwonde en speelplekke word nooit aan ons ouers bekendgemaak nie, dit sal net boudwonde en minder speeltyd veroorsaak. Die glas eetkamertafel is eendag tydens ‘n binnenshuiste “lasergeweer fight” amper vermorsel. Sy ma se versameling skulpe is verwoes. Nou nog sien ek hoe hulle in slow motion deur die lug trek en uitmekaarspat teen die sitkamer muur. Nimmer weet hoe die glasblad oorleef het. Die tannie was nodeloos om te sê woedend. Gelukkig het ons darem op ons rug geslaap daardie aand. Saam bou ons LEGO paleise en ruimte stralers met laser gewere wat ons op M-Net se kinderprogramme sien by hulle huis in die tweede sitkamer. Die dorpsmense noem ons Laurel and Hardy, ek is die een wat ‘n paar etes voor is. Hy deel sy sakgeld graag vir skelm soetgoed by die hoekwinkel naby die kerk.

“Hoelaat board jy?” Die iPhone wys 16:45 in regterkantste boonste hoekie.

“Die vlug is 8:20 so ek moet 7:20 gaan” Berekend en versigtig soos altyd.

“As ek nou ry kan ek net na 18:00 daar wees. Vind solank ‘n spot ek is op pad.”

“Cool man. ek is hier by die eet area Steers, spur etc.”

“Awesome. Vrou en kinders by jou?”

“Net ek.”

“Ek ry summier. Sien na 18:00”

“Ek wil jou nie uitsit nie. Ek nie gedink sal so lank vat nie, sorry man”

“Jy doen nie! Só kans gaan ek nie misloop nie”

“Okay cool sien jou soon.”

Die daglig raak nou te veel en ek moet opstaan. Dankie tog die mense is weg. Dit sal vreemd wees om so voor die dag nog eintlik begin het en die son al water trek te verskyn voor mense in my ou pajamas, al ken ons hulle goed. “Wil jy koffie hê?”, “Ja dankie mamma.” Mamma maak die lekkerste koffie, enige koffie wat iemand vir jou bring smaak net beter. Sy bederf my weer vanoggend. My suster het uitgeslaap by vriende. Sy slaap maar min tuis naweke, tienermeisies en hul ma’s skree baie op mekaar. Die sitkamerstel van hout met die fake fluweel rooi materiaalkussings glim in die son wat van die stoep af inskyn. Dit is veilig hier en die gordyne hoef nie juis baie lig uit te hou nie, die vriendelike oggendson skyn sommer regdeur. Die banke se springs breek nou deesdae een na die ander en dan kom die spons stukkies onder uit. Vandag moet ek weer een of twee inhaak in die klampies, hulle spring altyd uit tydens ‘n fliek op tv dan skrik ons ons katswink en lag vir mekaar ons drie. Goed regmaak in die huis is my werk alleen. Jitte maar die koffie is soet vanoggend. Lekker. Dit is so stil in die huis nou. Lekker. Ek hou van stilte. Mamma hurk voor my en sit haar hande op my  knieë. “Seuna, ek het vir jou slegte nuusies.” Snaaks hoe ons Afrikaanses verkleining gebruik vir versagting is dit nie? “Wat?”, my pols jaag reeds en die Suidkus was lanklaas so koud. “Jou beste maatjie se ma is dood.”, “Hoe?”. Mamma haal diep asem, sy weet my jong koppie werk vinnig met inligting wat liefs moet reguit vlieg. “Sy het…………”. Die koffie raak oombliklik bitter.

Dit neem moeite om uit Pretoria te kom in spitstyd maar ten einde laaste is die lang neus van die blou halfbetaalde Duitse diesel op pad lughawe toe. Een uur. Wat sê mens na 17 jaar en ‘n leeftyd se gebeure in een uur?

Ek gaan beslis nie koffie bestel nie. Steeds hou ek nie van hierdie provinsie nie en is frustreerd omdat die aanwysings op die inligtingsborde mens net halfpad reghelp. Die parkerings bo het die minste motors. Dit is stil daar. Ek hou van stilte. Af. Af by die roltrappe tot op die winkelvlak. Regsdraai. Lang gang terwyl winkeltjies en stalletjies wat dasse, handsakke en sigaret aanstekers verkoop. Apteek en banke links dan die eetplekke. Linksdraai. Ek sien hom nog nie. Gou by die badkamer in.

“Waar sit jy? Ek kom nou uit loo tussen Spur en wimpy uit.” tik ek.

Voor my kom die ewebeeld van sy moeder aangestap na my. Skraal soos ‘n riet, lank, en die vriendelike oë nes die van die tannie wat ons hare soveel keer lieftallig gesny het in Scott straat. Sy hare is kort, swart en effens gryswordend aan die kante. Ons word veertig binnekort ons albei. Hy skud blad en ek omhels. In die Spur praat ek soos altyd die meeste maar ons verneem waarlik hoe dit gaan. Dit gaan goed met sy pa. My ma woon weer in Natal naby my suster-hulle en geniet om naby mekaar te wees. Selfoon fotos van die kinders word aan mekaar gewys. Hy praat steeds vlot Afrikaans. Die britse aksent bestaan toe nie. Hoe is jou werk en hoe is jou werk? Mens wil mos maar altyd beter. Beslis. Ons was nog nooit terug dorp toe regtig nie, net toe my pa dood is was ek daar gewees maar het nie verby die asbesmuur of hulle ou huis in die Suidekant van die dorp gery nie. Sy pa woon waaragtig nog daar en tree uiteindelik af. Christiaan is ‘n baie suksesvolle hotelbestuurder in London, hy bestuur ook langkap Duits. Die woorde vlieg en hy loer loer op sy horlosie die heeltyd. Tyd. Tyd! maar ‘n uur gaan vinnig verby. Hy betaal soos nog altyd vir die eetgoed. Saam saam stap ons tot by die instaphek vir Internasionale vlugte. “Soek my op as jy in London kom.”, “Jy weet ek sal, as ek daar uitkom, geluk met jou seuntjie se verjaardag vandag!”, “I’ll hold you to it, baie dankie. Totsiens.” Hierdie keer skud ons net blad.

In die bed wemel my kop met herinnering soos altyd na noemenswaardige gebeure soos vanaand. “Onthou hy ook alles terwyl die straler noord oor Afrika vlieg?” wonder ek. Noodwendig uit my aard draai dit diepkantdink toe en word ek bewus van iets wat ek nooit besef het tot vanaand toe nie. Van die dag wat die koffie bitter geraak het, het ons nooit weer mekaar aan die slaap gepraat nie, en nooit weer wakker gekyk nie. Vanaand was die eerste keer dat ons mekaar weer waarlik in die oë gekyk het, in daardie een oomblik terwyl ons gepraat het was daardie  Saterdag oggend skielik tussen ons,  in ons waterige oë te bespeur, en ek wonder wie het vir wie die meeste getroos toe ons tien jaar oud was.

_____________________________________________________________________________________________________________________

Facebook. Vuisboek. By Spur is dit die Vleisboek. Maar ek “post” teen my eie goeie raad die volgende: “Ek wens ek het van rugby gehou.”

Die rede vir daardie kommentaar bieg ek nie, dit sou my net verder eksentriseer, is daar selfs so ‘n woord?

Daarom dink ek, terwyl ek die skottelgoed was en met vreugde kyk hoe die raserige bure bo my uit die kompleks trek, dat ek my eerste gedagte van anders wees op ses jaar al gehad het. En nou sien ek dieselfde tekens van buite die lyne inkleur in my eie spruit en hoop tog so dat dit nie ek is wat dit veroorsaak nie. Die knaap het ook geen belangstelling in rugby nie, dankie tog hy hou van braai, nes sy pa. Vliegtuie is die ander liefde, seuna sal maar die geld vir vlieg eendag self moet kry. Tot dan kyk ons prentjies en bou klein hout modelle van alles wat vlieg of ry.

Hoekom, vra ek myself af, is daar dan mense wat oënskynlik totaal anders in gedagte en optrede is as die breë gemeenskap met wie hy die wêreld deel? Sommiges prys dit ander verag dit.  Almal op hierdie derde klip van die Son af wil seersekerlik beter word, maar in wat? Hoe kies hulle? Wat bepaal die passies en liefdes end en ten einde laaste….hoekom word sommiges toebedeel met idees en passies en gawes wat hulle buiteruimtelik laat voorkom? Dit is voorwaar soms ‘n eensame situasie.

Dus probeer jy, Afrikaanse maar nie helemaal jou tuin variëteit Afrikaner nie, om so bes moontlik in te pas. Sodat jy saam kan praat, saam genooi word en deel kan voel. Hallo oom Maslow se behoefte hiërargie haha!. En daar druk Lionel Martin so wragtag ‘n drie op Loftus whooohoooooo!!!! Wie is Lionel Martin…….?

Groetnis vreemdeling.

Smittie

“Dis net die wind, die wind, die wind my kind, dis net die winde van verandering wat waai.

Moenie omkyk nie, moenie terugkyk nie, moenie bang wees nie, daar’s nie soutpilare nie.”

So lui die lirieke van een van die groepe waarvan ek die meeste gehou het in die 90’s toe ek tiener was, Die Kommissie van ondersoek. My hero Lucas Maree het juis daardie liriek gesing. Vanaand neurie daar een weer in my kop, Dit is heerlik. Die winde van verandering het beslis weer begin waai en ek is mal daaroor.

Daardie wind waai my terug na Pretoria. Jou huis IS waar jou hart lê, en my leë hart is weer vol, ek gaan soek my kind se hart op. Ja ja ek verlaat die pragskoon van die Boland maar dit troef nie die 7-jarige stemmetjie langs jou met slaaptyd wat sê “Pappa ek is lief vir jou” nie. Die Heelal, of jy hom nou as persoon of spasie ervaar het beslis vir my gedraai. Dit doen altyd as mens lank genoeg vasbyt.

Kom 2016 pak ek my goedjies en my hoed en durf die N1 noord aan. Wat die nuwe lewe in die Jakarandastad sal bring weet ek nog nie, maar ek sien daarna uit.

Moenie omkyk nie, moenie terugkyk nie, moenie bang wees nie, daar’s nie soutpilare nie. Inderdaad. Inderdaad. Dankie Lucas.

Groetnis!

Smittie

‘n Afrikaanse musiekliefhebber is ek nie meer nie. Bok se deuntjie kom sit ongenooid in my kop vandag, ek sal dit verdra want dit het waarde vanoggend.

Ek dink tog dit is tyd om te trek en nie meer bang te wees vir verandering nie. Neutraal is niks anders as….neutraal en “boring” nie. Miskien IS dit tyd om hierdie beroep, edel en goed soos hy is (ja ek pleeg onderwys) waarvel te roep, vir eers. Ek het nie aansoek gedoen vir hom nie, ek is ge-“headhunt”. Dit klink baie meer romanties as wat dit is. Selfde het gebeur met ‘n vrou. Mens raak so gefassineer met die idee dat iemand SO baie van jou kan hou dan moet dit seker wedekerig hanteer word nie waar nie? Toe nie waar nie. Uiteindelik kan ek onderskei tussen “lief” en “verlief”. Ek was verlief op die idee dat ‘n skool (en ‘n vrou) so baie van my kon hou en ek sê toe “ja” vir albei.

Dit los my op net een plek:….’n totale misnoëe vir albei. Dit is jammer want vir albei het ek soveel gehad om te gee, net om agter te kom dat hulle nie op soek was na kameraad by wyse van spreke nie, maar ‘n “poster boy.” Het ek in al hierdie tyd geen invloed of waarde gehad nie, nie, gewis nie. Ek koester die oomblikke wat wel gewerk het, die kinders met wie ek kontak het en sien ontwikkel en die beste van als…my eie seun. Al woon hy nou ver saam met sy ma bly hy my rede vir bestaan. Dalk, dalk het dit tyd geword om alles hier te loop los. Die verhoudinge wat werk te koester en die groot sprong te maak in my klein besighede. Ek sou graag meer wou verdien vir dieselfde harde hoeveelheid werk.

Ja dit mag futiel klink om “vreemde” mense in die kuber se idees te vra maar ek hou daarvan, jou prentjie is nie ingekleur deurdat jy my ken nie. Dus, as jy wou idees of kommentaar gooi, laatwaaimeraai! Wat jy sê sal ek graag lees en oordink. Het jy al so iets gedoen of dalk was jy self onderwyser wat uitgeklim het? Dan hoor ek graag van jou.

Groetnis op hierdie pannekoek in die Kaap weer vandag! Vrede.

Smittie

Kyk, ek is nie noodwendig ‘n negatiewe persoon nie. Ek haat dit om my te omring deur negatiewe mense, ek vermy hulle soos robot-bedelaars en dronk studente. Soms wonder ek net of daardie airy-fairy teorie en dvd wat so paar jaar in die rondte was oor mense wat “net positief dink dan rol die goeie goed in” nie tog so bietjie waarheid hou nie. Kom ek verduidelik…

Hierdie ou Stellensmit doen sy beste om die mense, sisteme en situasies in sy lewe te dien. Ten volle. Mens sou dink dat iets wat goed is darem na jou toe sou terugkom. En soms doen dit, in satisfaksie. Maar regtig, mens kan nie satisfaksie eet nie, satisfaksie koop nie nuwe karre of huise nie en beslis nie die ontwykende vlieglisensie wat ek so graag soos my pa wil hê nie.

So nou, ek gee my skool klasse, en goed. Baie goed. Ek maak ander mense se tieners groot in ‘n kosuis, goed, goed, baie goed. Ek ontwerp en bou goeie masjiene wat energie kan spaar en maak selfs my eie Biodiesel. Ek betaal my belasting en cheat nie vir Showerkop uit sy Nkakandla miljoene uit nie. Van die os op die jas…ek was mal oor Madiba….maar hoe verdien mens vir een jaar se werk in ‘n regspraktyk, 27 jaar in die tronk, 4 jaar vir die staatsdiens ‘n boedel van R46 miljoen? Ek wonder net.

Ek wonder verder, hoe is dit dat so ‘n oënskynlike “goeie” mens  so moet flippen sukkel? Trek ek dit na my toe aan of wat? Is my kop stukkend of is ek net doodeenvoudig klipdom. Ek kies om te trou, stupid mens ek…dit sou nooit gewerk het nie, sommige mense pas net nie bymekaar nie ons almal weet dit, so nou is ex-vrou en my kosbare spruit weg.  So ek begin toe vlieg met sente in my beursie oor na die massas geld wat ek verdien deur die mense se slim kinders op te lei en voor te berei vir rykdom. Vlieg is ‘n duur speletjie maar ek is oppad om daardie lewensdroom te bewaarheid. Sal een etter van ‘n amerikaner nie my kredietkaart details steel en my leegmaak nie. Bliksem!!!!! Nou sit ek Sondae op die vliegveld en kyk maar vliegtuie, beman die kantoor om so paar minute se vleigtyd in ruil te verdien. Kan BEEP bank my geld teruggee? Hulle het belowe….daar het nog niks van gekom nie. More oggend is ek weer op die telefoon besig om te smeek en eie tyd te mors oor ander se laksheid.

Ek is moeg vir die nonsens. Regtig. Dit is tyd dat dit beter gaan. Hoe weet ek nie. Ek weet net dit is tyd. En beny mense met meer geld en wat minder harde werk doen as ek. (Sesuur soggens tot elfuur saans) Fout. Ek moet leer by hulle. Dit is hierdie siek soeke na geluk en geld en die balans tussen die twee wat mens mal maak. Troos…ek het nog tyd. Darem nie aan die agterkant van 40 jaar nie en gesond daarby. Wat sal ‘n slim mens nou doen? Werk soek wat meer verdien? Wat maak ‘n tegniese koshuis onderwyser nou eintlik anders as skoolgee? Dalk weet jy. Dalk moet ek weer daardie dvd nader sleep….of weer kerk toe gaan. Daar is waarlik ‘n Apie wat nooit slaap nie in my kop.

Groetnis vrinne!

Smittie

My seun my seun jy is ses vandag.

Ek mis jou ek mis jou elke dag ook vandag.

Jy was skool toe met koek en lekkers vandag.

Kwaad was jy die maaitjies het nie gesê “dankie” nie vandag.

Ons het ge-Skype ek en jy vandag.

Hier in die Suide het ons ook koek geëet vandag.

Vir jou vir jou lekker koek geëet vandag.

Weer het ek gehuil vandag.

Gewens ek kon jou lag hoor vandag.

Die reuk van jou hare gemis vandag.

Die streel van jou hand oor my wenkbrou vandag.

Baie baie geluk my seun, jy is ses vandag.

Vannag is daar ‘n gat gepons, deur die middel van my hart

‘n Leegte so venyning, ‘n leegte onbeskryfd

dat woorde dit nie kan om-arm nie, die naaste is: “Smart”

My vyfjaar kind moes weggaan hier, lewendig, nie dood

en ek moes toekyk, toekyk, vêr die verte in

die effek te diep te seer díe keer. Asemnood.

Vannag is daar ‘n gat gepons, deur die middel van my hart

Ek hoop hy kom tog gou weer terug, ek hoop ek hoop ek bid

Ek kan hom nie meer om-arm nie. Wat oorbly is… Smart.