Bekvol

Net Myself het my getag om ‘n kort kortverhaal te skryf, maksimum 150 karakters.

Streelverhaal nommer 1:

Sag het hy die hare van haar voorkop gestreel en geprewel: “Nou sal jy nooit weet wie ek regtig is nie…”

Toe draai hy om en wag vir die stil donker.

Streelverhaal nommer 2:

Een nag, so vyf somers na die skip gestrand het, word sy skielik helder wakker van sy sagte streling. Asemloos fluister sy: “Wag, moenie ophou nie.”

Nommer 3:

“Wat ‘n belaglike manier om te gaan,” dink Gert knorrig toe hy vir oulaas met sy knipmes probeer om die maantuig se deur oop te kry.

En daar sit Klaas Vakie.. Skuus! Jan Klaas, toe eensaam en dik opgestop, onder die besorgde oë van sy skaaphondteef, in die bedroefde nanag en uitkyk vir verskietende sterretjies. Elke nou en dan skyn ek my groen laser die lug in, net om die vlieëniers en hadedas uit te freak. Laat ‘n mens wonder, wat de hel het van my lewe geword…

So elfuur, toe ek uitstap, is die lug helder en sowaar, daar skiet ‘n blink verskietende ster oor my kop. Aha, dag ek, dit gaan ‘n betowerende nag wees.

Like hell.

G’n niks. ‘n Enkele enetjie, so eenuur, heeltemal uit die verkeerde rigting. En nou het ek ‘n OB-kopseer.

Daar’s natuurlik ‘n horde verskonings, soos dat die sigbaarheid bra power was hier in die stad, daar was wolke, die hoofpiek is blykbaar nou amptelik eers vanaand…

As iemand ook so dapper wil wees: Leo kom eers na middernag in die noordooste op, so moet niks vroeër verwag nie. Daar is nog steeds ‘n vae moontlikheid dat dit ‘n behoorlike ‘sterrereën’ gaan wees. Hulle reken dit sal so stadigaan beter word namate Leo hoër bo die horison styg, totdat dit naderhand lig word.

Anders moet julle my maar vertrou. Die plan is om uit te ry na Addo se koers, waar die lug mooi donker is. So, as ek nie teen die einde van die week iets skryf nie, laat wees my vrou ek is gehijack.

In ‘n vroeëre blog het ek gepraat van die moontlike heerlike sterrereën wat op pad is.

(belig vir sowat ‘n uur)

Wel, dit is nog, maar verskillende bronne maak verskillende voorspellings.

Lyk my die beste tyd is sommer al vannag, na twaalf. Ons mis ongelukkig die piektyd omdat die son dan in Suid-Afrika skyn, maar ons kan nog steeds ‘n redelike “afkoms” verwag, al is dit dan maar so tien per uur.

Kyk noord-oos, want dit is waar die Leo-sterrebeeld hom in die vroeë nanag bevind. Dis nou die tyd wat Liewe Heksie haar rondtes doen en die gifappeltjies versondig. Later in die nag, so by drie-uur, is Leo so noorderig, skuins bokant ons.

Die verskietende sterre wat jy voor twaalfuur gaan sien, is waarskynlik nie deel van hierdie sterrereën nie en is maar toevallige debris wat deur die atmosfeer val.

Die verskynsel sal nog ‘n paar nagte lank sigbaar wees, maar al hoe skrapser.

Jammer dis op so ‘n mislike tyd. Ek sal kyk of ek dit volgende jaar beter kan reël, so oor middagete 😉

Jou sinne skarrel

in ‘n kou

van natgevatte vlinders rond –

so soek ek sin

in plat gevatte sinne

om jou donker mond

en lek in somber onbegrip

die stiltes om

my hart se wond.

Want, as die dagbreek

windskeef loop:

sal jy nog wil sing, my lief?

Së  my, sal jy?

Daar is ‘n vreemde, mistieke adellikheid in die daad wanneer ‘n man in die donker op sy eie grasperk piepie.

Dit is ‘n betuiging, ‘n verseëling van sy heerskappy oor die grond, oor die plante in sy tuin en van sy minagting van die munisipaliteit. Wat is daar manliker as ‘n groep wat by ‘n partytjie, bier in die een hand, langs mekaar in ‘n ry staan en kalm, tevrede hul blase op die gras ledig.

In vroeër tye het ‘n man waarskynlik met ‘n knuppel of selfs met ‘n vrou wat hy aan die haardos aangesleep het, in die een hand gestaan terwyl hy die beesvel met die ander hand weghou wanneer hy fier en trots die lappie veld agter sy hut besprinkel.

So het dit dan ontwikkel tot waar die man met ‘n sabel, ‘n voorlaaier of later ‘n graaf of weedeater gestaan het. In die jongste tye sou jy dalk ‘n sigaar in die ander hand vind, of iets soos ‘n Blackberry, maar die beginsel bly dieselfde. Ek is man, ek is onaantasbaar en ek piepie.

Dis iets eie aan manwees. Dis iets wat taamlik vreemd sou aandoen as vroue dit wil doen. Stel jou die chaos voor en die geskarrel om ‘n hurkplek te vind. En, wat doen hulle met die handsakke?

In elk geval, so bevind Jan Klaas homself een stille, soel someraand in Knysna. Die lug ruik soutvars en die sterre is helder. Ideale toestande vir ‘n piepie der piepies, waar jy nie soos in die Baai eers die windrigting moet bepaal om nie halfpad verras word nie.

Onder sy voete, by sy gunstelingkolletjie, is die gras sag en koel. Jan Klaas maak sy oë toe en ontspan behaaglik. Hy vergun homself die klein rillinkie wat so kenmerkend is van sy geslag, van kleuters tot bejaardes.

Skielik is dit asof daar ‘n waenhuisdeur agter Jan Klaas oopmaak waardeur daar ‘n magtige stormwind fluit. ‘n Onaardse blaasgeluid kom vanuit Jan Klaas se donker tuin, op ongeveer ooghoogte, g’n drie meter  nie van waar ons held pas nog gestaan het soos ‘n fiere Cortez wat oor Mexiko staar.

Jan se nekhare rys van agter sy hakskene tot op sy kroontjie. Sy water droog  op van onder en van bo om tesame ‘n groot druppel êrens naby sy middelrif te vorm.

Soos ‘n blinkgesmeerde wind is Jan Klaas by sy agterdeur, hygend en onstigd.

Met ‘n bewerige hand skakel hy die buitelig aan.

Daar, in sy tuin, staan ‘n swart koei met ‘n bek vol lang gras, met haar groot, besorgde swart oë ietwat verbaas oor die kommosie wat hier voor haar aangaan. Waarskynlik afgedwaal vanaf die plakkerskamp, dwaal hulle nou soos verlore geeste hier in die suburbs rond om blasend, mense van goeie inbors se siele te kom versondig.

G’n respekte vir tradisionele manlike rites nie. G’n.

Dié van julle wat bevoorreg is om op donkerder plekke te woon, soos in die afgeleë platteland, sien dalk Dinsdagnag ‘n besondere skouspel.

Elke jaar is daar ‘n baie voorspelbare reeks sterrereëns, soos wat die aarde se baan om die son op ‘n bepaalde tyd deur die pad van ‘n ou komeet beweeg. Op so ‘n aand is daar dan heelwat meer as gewoonlik ‘verskietende sterre’ te sien, wat maar eintlik klein deeltjies is (meteoriete) wat uitbrand soos wat hulle deur die aarde se atmosfeer val.

Elkeen van hierdie sterrereëns het die naam van ‘n sterrebeeld, omdat dit lyk asof die ‘reën’ by hierdie punt in die ruimte ontspring.

Dinsdagaand se reën heet die “Leoniede” omdat hulle uit die sterrebeeld van die Leeu kom. Dit is een van die twee groter sterrereëns van die jaar. Nou, dit is maar ‘n wispelturige affêre, en is dikwels ietwat van ‘n teleurstelling met so 10 meteoriete per uur, maar daar was gevalle waar mens tot 100 per uur kon sien. In 2006 was die Leoniede besonder aktief en hulle voorspel dat daar ‘n kans is dat dit hierdie jaar weer besonder kan wees. Die maan is ook donker, so toestande is nogal voordelig. Ongelukkig geskied die hoofpiek wanneer dit nog lig is in Suid-Afrika, maar ons behoort nog iets van die nadraai te kan sien, so van tienuur se koers af.

Soms sien ‘n mens selfs ‘n skaars vuurbal – ‘n breë, helder ligstreep wanneer ‘n groter voorwerp uitbrand. Ons stedelinge is bevoorreg as ons een so ‘n ligbal in ons lewe sien, maar vir die mense van die karoo is dit bra allerdaags.

Maak jouself buite tuis in ‘n lekker sagte tuinstoel. Die piektyd is 11:45 en die rigting om te kyk is noord-oos. ‘n Mens kan hulle ook in die stad sien, maar dit is net die helderes. Die aktiwiteit duur gewoonlik totdat die ooste begin ligter word, so jy mag dalk selfs iets sien as jy een van daai is wat eerder bitter vroeg opstaan. Vat maar ‘n bottel OB’s saam om op te maak vir die teleurstelling as dinge sou flop. Ek het my in elk geval al versoen met die murphywet wat voorskryf dat alle besondere astronomiese gebeurtenisse in PE verskuil sal wees agter ‘n digte reeks wolke.

Daar is heelwat van hierdie lyste van gereelde sterrereëns beskikbaar op die internet. Soek onder meteor showers.

Houdende toesig oor ‘n skare bedrukte studente verlaat die gees soms die liggaam, gaan dwaal hy in ou murasies en gaan soek in die algemeen moeilikheid.

En daar kom hy toe te staan by Jan Klaas se eie jeugtyd op kampus, duiselig van hoë skoenhakke en hoë roksome. ‘n Tyd toe Jan Klaas studente-assistent was by die Fisikadepartement van die grootste Afrikaanse universiteit in die hele wêreld.

Studente-assistente, of demi’s, het die meeste van hulle tyd in die lug deurgebring, springende van bank tot bank om borrelende gate van onbegrip toe te stop soos wat die studente probleme ontwikkel met die probleme wat Prof Strauss hulle daardie besondere middag opgelê het. Vir ‘n bedwelmde buitestaander sou dit seker lyk na ‘n toneel uit “A midsummer night’s dream” soos wat ons met ons wit jasse tussen die AE du Toit se peinsende skares rondgefladder het.

Ons was ‘n lekker klompie, gebind deur ‘n soort kameraderie, al het ons wyd uiteenlopende geaardhede gehad. Nou nie juis vriende nie, maar ‘n aangename groepie.

Hans, die harige Hollander, het op ‘n ritme van sy eie geloop. Dan was daar die siniese twee ‘bejaardes’, wat daardie werk begin doen het toe Noag se ark se skuifdeur agter hulle toegemaak het. En dan was daar ons, die drie jonges.

Broer J is ‘n vae herinnering, maar die ander kêrel is werd om te noem, na die storie wat Jan Klaas met hom op die lyf geloop het. Noem hom maar Apollo, want hy was bra aantreklik. Nou nie die skerpste potlood in die pakkie nie, maar Jan Klaas kan ook nie vingers wys nie want het maar self sy kursus op ‘n veilige afstand gevolg.

Ennieway. Apollo se droopy swart snor en ‘n swart maanhaar, in mulletstyl opgemaak, het menige jong, fraai mediese student of Fisio se bene lam gemaak. Hy het vroeg getrou, waarskynlik tot sy spyt.

Jan Klaas het in ‘n woonstel gebly digby die kunsmuseum waar hy homself opgehou het met beuselagtighede en in die algemeen die mensdom se lot verbeter het.

Een nag word Jan Klaas gewek deur ‘n dringende geklop aan die deur. Met ‘n bersie om sy lyf gedraai en wankelende bene maak Jan Klaas die deur oop. Buite het Apollo gestaan, met deurmekaar hare en groot oë.

“Luister, as my vrou hier aankom, së vir haar ek was die hele aand hier by jou gewees. Oukei?”

“Uhm, êêê…uhm….,” dra Jan Klaas hoopvol by.

“Onthou net, ek was die hele aand hier by jou,” en met dié is hy daar vort.

Diep gesteurd het Jan Klaas teruggekeer kooi toe, wetende dat hier net nagmerries uit kan voortkom. Sure enough, g’n halfuur later nie is daar weer ‘n harde klop aan die deur.

Buite staan Mevrou Apollo met ‘n kêrel met ‘n dik bril en ‘n snor.

“Was Apollo vanaand hier by jou?” vra die jafel, sonder veel formaliteite.

“Uh, ja, hy was.”

Mevrou: “Is jy seker?”

Jan Klaas, kordaat: “Hoe sal mens nou nie seker wees oor so iets nie?”

Dan speel Jafel die troefkaart: “Nou, sal jy bereid wees om dit in ‘n hof te gaan getuig?”

Jan Klaas se hele lewe speel voor hom af. Hy sien visioene van bedonnerde advokate met hulle vingers onder sy neus en ‘n regter met ‘n lang pruik wat meewarig sy kop skud. Sy bravade verlep en amper biggel daar ‘n traan in sy oog (ek weet nie mooi wat biggel beteken nie, maar dit klink net reg om hier te gebruik).

“Uh…nee.,” hoor hy homself sê, met ore gespits of hy dalk ‘n haan hoor kraai.

“Goed so,” reken Jafel. Mevrou ontferm haar en nooi Jan Klaas om eendag, wanneer dit hom pas, ‘n gratis steak by hulle restaurant te gaan eet.

Die volgende dag was die atmosfeer dik in die departement. Mense het anderpad gekyk as Jan Klaas inkom en gesprekke het opgedroog. Tot die kernversneller wou nie werk nie.

“Some kind of friend you are,” het Klaas-Brutus op ‘n stadium gehoor vanuit die algemene rigting van Apollo en sy kornuite.

Diep verontreg het Jan Klaas toe daardie aand by haar restaurant in Sterland gaan eet.

Somehow was die steak in elk geval nie eers nie lekker nie.

Die koel aandluggie kruip lui oor die pastorie se vloer, bo-oor Sampie, die swart pastoriebrak en kwispel verder  in die donker gang af. Met sy kop op sy voorpote en sy groot oë op sy ounooi, klap Sampie sy stert elke nou en dan hoopvol teen die grond.

In die skemer, by die tafel sit Annemarie voor haar uit en staar. Die diep plooie om haar oë is die nadraai van baie hartseer en ‘n vreemde gelatenheid. In haar hande wring en vou sy krampagtig ‘n sakdoek.

In ‘n donker kamer verder af in die gang lê Marthinus op sy maag op die bed.

Marthinus, haar mooi bruinoog-seun. Marthinus, die vierdejaar tokkelok. Marthinus, die begaafde, wat sulke lieflike klanke uit die ou kerk se orrel kan optower.

Op die vloer lê ‘n bylae uit die Rapport-koerant, oopgevou by ‘n dowwe kleurfoto. ‘n Foto van ‘n motor, êrens tussen bome, met die profiele van twee mans voorin.

‘n Opskrif: “Ds. Petri Eloff se seun met “vriend” betrap,” steek uit bokant die bladsy se vou.

Die groot rooi kol rondom die kop op die kussing is al hard en koud. Op die vloer, net onder Martinus se slap hand, lê die groot ou rewolwer, ‘n erfstuk van Oupa, uit die Tweede Wêreldoorlog.

Die deur van die statige ou kerkgebou is oop, maar binne is dit donker.

Voor, in die ouderlingebank, in die fletsblou ligkol van ‘n vroeë straatlamp wat inskyn, sit die donker en krom gestalte van Petrie, die dorp se predikant. Sy skouers skud.

In sy klam hande is ‘n voosgevatte ou 1933 Bybel.

“Here, U het uitdruklik gesê dit is sonde, sonde,” prewel hy oor en oor.

Buite sak die son in ‘n grootse, rooi kleurespel.

Die telling is dertig elk.

Dit is Tant Breggie se beurt om af te slaan. Die laatmiddagson deur die bloekoms langs die pad gooi oranje vlekke op die miershoop-kleibaan en ‘n koelerige windjie begin al klaar loei deur die tennisbaan se hoë omheinings.

Tant Breggie is nou nie juis die De Deurse tennisklub se helderste ster op hierdie 1968 somersdag nie, maar sy maak op met haar entoesiasme waarmee sy elke Saterdagmiddag kom speel. Sy is ‘n getroue lid tussen hierdie klompie vriende wat al soveel jare lank hulle gemeenskaplike liefde vir die spel hier kom uitleef.

So ‘n myl van die baan af trek Oom Arnaud Malherbe sy Tiger Moth-vliegtuigie mooi gelyk voordat hy sy laaste aanloop neem vir die duik oor die tennisklub. Dis al eintlik ‘n soort tradisie hierdie, Oom Arnaud wat sy vliegtuig laatmiddag in ‘n demonstrasie van louter lewensvreugde en samehorigheid oor die bane laat duik, waar die spelers goediglik sal waai, en hy dan die vlerke laat kantel as ‘n groet.

Soos wat Tant Breggie haar gereedmaak vir die afslaan, sien sy nie die vliegtuig van agter haar aankom nie, en met groot konsternasie slaan sy die bal min of meer reguit die lug in toe die kragtige motore van die vliegtuig skielik hier bo agter haar begin dreun.

Die duik verloop vlot, maar net toe Oom Arnaud reg bokant die baan is, is daar skielik ‘n vreemde plofgeluid wat van sy vliegtuig se skroef kom. Besorg loer oom Arnaud om die kajuit, maar dit lyk nie vir hom asof daar iets drasties verkeerd is nie. Hy kantel sy vlerke in ‘n groet en met ’n swierige laaste draai kies hy sy koers huis toe.

Tant Breggie skud haar kop effe verbaas, maar gaan staan dan reg om die tweede bal af te stuur.

Die tennisbal, wat die vliegtuig se draaiende skroef mooi soet naby sy punt getref het, seil suisend oor die horison, bestem om vir die volgende paar dae ‘n lae elliptiese wentelbaan om die aarde te volg. So kom dit dat menige gesprek in verskeie lande onderbreek word as daar skielik ‘n onsigbare voorwerp met ‘n misterieuse suisgeluid deur die lug bokant skeur. In Japan het die bal die berg Fuji net-net gemis en in Rangoen het ‘n verdwaasde duif nadenkend uit die lug getuimel toe sy stertvere uit die bloute geamputeer is.

                                            ***

Naby die planeet Uranus konsulteer kaptein Azma besorg die res van sy vloot. Die reis was lank en hulle is maar onlangs eers ontvries om met die finale afrondingstake te begin.

Hierdie is ‘n baie belangrike missie. Die oorlewing van hulle spesie hang so min of meer van hierdie sending af. Oor ‘n tydperk van verskeie jare het hulle planeet algaande meer en meer onleefbaar begin raak soos wat dit daar al kouer en kouer geword het. Dit het in so ‘n mate versleg dat daar besluit is om ‘n saadgroep van oorlewendes met ‘n reeks ruimteskepe weg te stuur na ‘n planeet wat oor ‘n lang tydperk uitgesoek is, wat lyk asof dit die beste kans op oorlewing sal bied.

Die afskeid was hartverskeurend. Nooit weer sou hulle hulle vriende sien nie, nooit weer sou hulle hierdie dierbare planeet onder hulle voete voel nie. Maar, hier is hulle nou, by ‘n vreemde begin, ‘n nuwe soort toekoms.

‘n Ent bokant Afrika begin die klein armada tuie stadiger grond toe sweef, om te akklimatiseer en die nodige aanpassings te maak. Vir die eerste keer kan Kaptein Azma ontspan en homself ‘n glimlag gun namate die missie se sukses seker begin lyk.

                                          ***

Vanuit die ooste kom ‘n muwwerige, verbleikte tennisbal aangesuis. Die bal tref die beteuterde groepie ruimtetuie mooi senter en beëindig so hul vlug wat hul van veertig ligjare ver af na hierdie aarde gebring het.

                                        ***

Langs die strand by Tietiesbaai stap Gert Human met Terreblanche, sy labrador. Hy gaan stap graag so vroeg in die oggend, want dis dan wanneer mens die interessantste uitgespoelde goed op die hoogwatermerk sien lê. Goed wat dikwels van skepe af kom, maar soms selfs vreemde skulpe, of interessante verslete takkies, wat sy vrou dan bietjie verwerk, vernis en dan in hul winkeltjie as natuurlike beeldhouwerkies verkoop.

Langs ‘n stukkende ou vaalblou kreef-plastiekfuik sien Gert ‘n verweerde tennisbal lê. Hy tel die bal op, maar iets taais aan die bal bly kleef aan sy hand. Vieserig vee hy dit aan sy broek af.

“Sa!” sê hy en gooi die bal vir Terreblanche.

Hande gehef,

oë gedop.

Mikrofoon-man

tel ‘n kreupele op.

Groot manne vergaar

Rande seën in ‘n hoed,

suiwer sondiges snel

van hul wêreldse goed.

Voor in die saal

teen die muur vasgeplak

staar ‘n eensame beeld

na ‘n kol teen die dak